شنیدنی‌هایی از یمن

«یمن» کشوری است در جنوب غربی آسیا و جنوب شبه جزیره عربستان، حضور قومیت‌ها و ادیان مختلف در طول سالیان گذشته باعث شده است که تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی‌ بر شرایط سیاسی این کشور اثرگذار باشد.

«یمن» دارای موقعیت سوق‌الجیشی بالا و از حاصلخیزترین کشورهای شبه جزیره است. این کشور با تسلط بر تنگه‌ی «باب‌المندب» قادر است بر رفت‌وآمدهای دریای سرخ نظارت و با استفاده از جزیره‌ی استراتژیک «یریم» این تنگه‌ی مهم را ببندد. از آنجایی که بلندترین جزیره- زقر- را در منطقه در اختیار دارد، می‌تواند فعالیت‌های دریایی در منطقه‌ خلیج عدن و دریای سرخ را به کنترل خود درآورد.
«یمن» پرجمعیت‌ترین کشور شبه جزیره عربستان است. در حال حاضر پرجمعیت‌ترین ارتش منطقه را در اختیار دارد و می‌تواند در صورت نیاز تعداد نظامیان خود را به سرعت به حدود سه میلیون نفر برساند.
 

 وضعیت سوق‌الجیشی، طبیعی و انسانی «یمن» سبب شده است که کشورهای استعمارگر غرب و کشور عربستان سعودی به این کشور همواره چشم طمع داشته باشند. امروزه این کشور عربی که از ژئوپولتیک مهمی برخور دارد است،  به سبب نگاه متفاوت با شیخ‌نشینان عربی در صدر اخبار رسانه‌ای دنیا قرار گرفته است.

ترکیب قومی و مذهبی در یمن:
ترکیب جمعیتی یمن به‌این گونه است که بین 45 تا 55 درصد دارای مذهب زیدی‌اند، حدود 30 درصد شافعی، حدود 10 درصد حنبلی، حدود 6 درصد شیعه‌ی اثنی عشری (توضیح اینکه این تعداد قبل از انقلاب اسلامی کمتر از دو درصد بود) ، نیم درصد مسیحی و یهودی و 3 درصد را مذاهب دیگر تشکیل می‌دهند. شافعی‌ها مناسبات بسیار خوبی با زیدی‌ها و شیعیان دارند، اما این سه دسته با حنبلی‌ها (هم مذهبان با سعودی‌ها) دارای اصطکاک‌هایی جدی هستند. زیدی‌ها ازنظرمذهبی حد وسط شیعه و سنی به حساب می‌آیند. پاره‌ای از اعمال عبادی وفقهی آنان از شیعیان و پاره‌ای از سنی‌هاست.
اساساً یمنی ها اسلام خود را مدیون حضرت علی(ع) می‌دانند، چون نخستین بار پیامبراعظم(ص)، حضرت علی(ع) و چند نفر دیگر از صحابه را برای تبلیغ اسلام به «یمن» فرستادند. نکته جالب توجه اینکه از جمعیت 20 مییلیونی (برابر آخرین سرشماری در 2011 بیش از 22میلیون نفر بوده و برابر پیش‌بینی‌ها در حال حاضر بیش از 25میلیون نفر هستند) یمن بیش از پنج میلیون از سادات و ذریه پیامبر بوده که 90 درصد آنها سادات حسنی و بقیه سادات حسینی‌اند.
اعتقاد مردم یمن «به‌ویژه شیعیان زیدی» به ظهور منجی آخرین، امام مهدی(عج) نیز بسیار قوی است به طوری که در پنج سال اخیر، کتاب عصر ظهور شیخ علی کورانی، از پرفروش‌ترین کتاب‌ها در کشور یمن بوده است.

یمن در گذر تاریخ
منطقه «یمن» در سال ۱۷۵۰ در قلمروی حکومت عثمانی قرار داشت. با سقوط امپراتوری عثمانی در پایان جنگ جهانی اول «یمن» مستعمره بریتانیا شد و در سال ۱۹۲۲ به استقلال دست یافت. تا سال1960 میلادی حکومت «یمن» توسط شیعیان اداره می‌شد که بر اثر توطئه‌ی کشورهای خارجی به‌ویژه مصر، با کودتا از قدرت برکنار شدند. از این زمان بود که بیشترین ظلم بر شیعیان یمن روا شد. حتی به آنان اجازه برگزاری اعیاد مذهبی را هم نمی‌دادند. 

جریان الحوثی از شکل‌گیری تا انقلاب
جریان حوثی‌ها نام جنبشی شیعی در کشور «یمن» است که شکل‎گیری آنها به دهه 80 میلادی باز می‎گردد. بنیان‌گذار این گروه فردی به نام سید بدرالدین الحوثی بود که در سال 2004 و به دست علی عبدالله صالح دیکتاتور وقت یمن کشته شد. 

سید بدرالدین الحوثی

سید بدرالدین الحوثی، فرزندان متعددی دارد که معروف‌ترین آنها شهید سیدحسین حوثی و عبدالملک که جانشین سید حسین است و یحیی حوثی که نماینده مجلس یمن بود و اکنون در آلمان مستقر است و جنبه تریبون رسمی و تبلیغاتی حرکت را بر عهده دارد.

سیدحسین حوثی و جمعی از جوانان صعده گروهی به نام «شباب المؤمن» را تشکیل دادند که منتقد وضعیت موجود حوزه‌های دینی یمن و علمای آن بودند. این جریان باعث رنجش علماء و ریش سفیدان زیدیه گردید و حتی در مقطعی این گروه توسط عالمان زیدی طرد شدند. آنها حتی با علامه مجدالدین المؤیدی نیز اختلاف پیدا کردند. نهایتا دوستان سید حسین نیز او را رها کردند ولی او جمعیت شباب المؤمن را رها نکرد و سعی کرد خلأ فرهنگی موجود در زیدیه را که از همان ابتدا به خاطر اشتغال به جنگ و جهاد در زیدیه ایجاد شده بود، پر کند و لذا به کار با نوجوان و جوانان پرداخت و سعی نمود یک روحیه آگاهی بخشی و بیداری براساس مؤلفه های «شیعی بودن و حضور پررنگ مبانی شیعه در آن، نقد وضعیت موجود و  ترویج افکار امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی ایران در زمینه هایی همچون مبارزه با استکبار و آمریکا و اسرئیل» ایجاد کند. 

 

وی در بیشتر سخنرانی‌های خود که در جمع جوانان ایراد کرده، از امام و انقلاب ایران نام می‌برد و علاقه و گرایش شدیدی به جریان‌های شیعی مثل حزب‌الله لبنان و شخص سید حسن نصرالله دارد به همین دلیل است که پرچم‌های حزب‌الله در سراسر منطقه صعده افراشته می‌شود. «شهر صعده از اهمیت راهبردی و مذهبی بالایی برای حوثی‌ها برخوردار بوده تا آنجا که آن را پایتخت شیعیان زیدیه می‌نامند.»
دولت یمن که طبیعتاً تاب و تحمل وجود این فرهنگ و گرایش را نداشت، سید حسین حوثی و همفکرانش را متهم به امامی مذهب و جاسوس ایران بودن می‌کند و حتی وی را متهم می‌کند که ادعای امامت و پیامبری دارد و قصد دارد نظام امامت را که در عرف فعلی «یمن» نامطلوب است، به «یمن» بازگرداند لذا در سکوت مجامع بین المللی و اسلامی و حتی شیعی، حمله وسیعی را برعلیه وی آغاز می کند و مراکز تجمع آنها را بمباران می‌کند. سید حسین حوثی نیز به کوه‌ها پناه می‌برد و با استفاده از ذخایر غذایی و تسلیحاتی که از قبل فراهم شده بود، به مقابله با حکومت بر می‌خیزد. 

سید حسین حوثی

 سرانجام سید حسین در یکی از حملات کشته و عکس او هم منتشر شد، لیکن هنوز هم برخی از دوستان او منکر شهادت او هستند. (البته این یک مسئله‌ی مسبوق به سابقه در میان زیدیه است، وقتی برخی از پیشوایان زیدیه کشته می‌شوند، پیروان آنها منکر کشته شدنشان می شوند.) پس از کشته شدن سید حسین پدر و برادرانش راه او را ادامه می‌دهند و جنگ اخیر که از اوایل سال 2007 شروع شده و تا حال ادامه داشته و جنگ چهارم به حساب می آید.

انقلاب یمن با برکناری رئیس جمهور
در  سال ۲۰۱۱ مردم این کشور علیه «علی عبدالله صالح» که در عمل به رئیس‌جمهور مادام‌العمر یمن تبدیل شده بود، دست به اعتراض زدند که منجر به برکناری او از قدرت شد و انقلاب یمن را رقم زد. در فوریه ۲۰۱۲ «عبدربه منصور هادی» به‌عنوان تنها نامزد به ریاست جمهوری یمن برگزیده شد. او نامزد توافقی این انتخابات بود که قرار بود مرحله انتقالی را اداره کند. انتخاب او برپایه توافق سیاسی برای انتقال مسالمت‌آمیز قدرت در یمن پس از ماه‌ها تظاهرات اعتراض‌آمیز صورت گرفت.
سیاست‌های داخلی و خارجی «منصور هادی» قرابت زیادی با آل سعود داشت. از همین رو جنبش انصار الله که این روزها رهبری آن را عبدالملک حوثی برادر کوچک سید حسین به عهده دارد با فراخوان گروه های مردمی بار دیگر اعتراض خود را از این جهت گیری اعلام کردند. منصور هادی و دولت او در ۲۱ ژانویه ۲۰۱۵ استعفای خود را اعلام کرد. اما با حمایت برخی کشورهای عربی منطقه به خصوص عربستان در ۲۱ فوریه ۲۰۱۵ استعفای خود را پس گرفت و عدن را به عنوان پایتخت موقت اعلام کرد. 
در ۲۶ مارس ائتلافی از کشورهای منطقه به رهبری عربستان سعودی حملات هوایی را علیه حوثی‌ها و در حمایت از دولت هادی با نام طوفان قاطع آغاز کردند.

این مطالب، با ویرایش و تصحیح بعضی از آمار و ارقام از «شیرازه» نقل شده است.